دربارۀ معاملات فیوچرز و انواع آن بیشتر بدانید

معاملات فیوچرز یا Futures Contract معاملاتی هستند که بیشتر در حوزۀ فعالیت رمزارزها شناخته شده‌اند ولی میتوان با صراحت گفت که این معاملات قبل از پیدایش رمزارزها نیز در سایر بازارهای مالی کاربرد داشته‌اند. در این مقاله قصد داریم به طور کامل به معرفی معاملات فیوچرز در بازارهای مالی بپردازیم. لطفا تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

معاملات فیوچرز (Futures Contract) چیست؟

معاملات آتی یا معاملات فیوچرز به نوعی از قراردادهای مالی می‌گویند که در آن دو فرد بر روی قیمت یک کالا یا یک نوع دارایی با یکدیگر به توافق می‌رسند و معامله را در زمان مشخصی در آینده به انجام می‌رسانند. قیمتی که هر دو طرف معامله بر روی آن توافق کرده‌اند به عنوان قیمت آینده شناخته می‌شود. یک زمان مشخص نیز در آینده تعیین می‌شود که در آن زمان باید پرداخت پول از سمت یک طرف معامله و تحویل دارایی از سمت طرف دیگر انجام شود. 

این روش در تمام معاملات مالی و دارایی، یک روش پذیرفته شده است. در این معاملات که در زمان آینده قرار است انجام شود، در بازار خاص طرف معامله، فروشندگان و خریداران دور هم جمع شده و به مذاکره می‌پردازند. دو اصطلاح لانگ (Long) و شورت (short) نیز به ترتیب به قرارداد طرف خریدار و قرارداد طرف فروشنده گفته می‌شود. 

نمونۀ معاملات فیوچرز یا آتی

یکی از بازارهایی که در آن به وفور از معاملات آتی استفاده می‌شود، بازار معاملات نفتی است. کشورهای تولیدکننده و صادرکنندۀ نفت گاهی اوقات با پیش‌بینی قیمت کاهشی نفت در سال آینده، با تنظیم قرارداد آتی، اقدام به فروش نفت به قیمت امروز می‌کنند ولی نفت را در سال آینده که قیمت آن کاهش می‌یابد تحویل می‌دهند. در این معاملات پولی که مشتری می‌پردازد همان پولی است که سال گذشته بر سر آن توافق شده است. در این نوع بازار بسیار مهم است که تحلیل‌گران بتوانند آینده و نوسانات پیش رو را به درستی تحلیل و پیش‌بینی کنند. 

این موضوع در بازار ارز دیجیتال نیز قابل انجام است و معامله‌گران می‌توانند با پیش‌بینی نوسانات پیش رو اقدام به انجام قرارداد آتی کنند.

تاریخچه و قدمت معاملات آتی

در لوح‌های گلی کشف شده از خوزستان که به خط میخی نوشته شده است، نشان داده شده که معاملات فیوچرز یا آتی در آن زمان نیز رواج داشته است. در این لوح به قانونی اشاره شده است که تاجر مطابق با آن می‌تواند قیمت حال حاضر یک محصول را بپردازد و آن را خریداری کند ولی تحویل کالا از سمت فروشنده در آینده اتفاق می‌افتد. گفته می‌شود که این معاملات بیشتر در معابد صورت می‌گرفته است. ارسطو نیز در کتاب خود با عنوان «سیاست» از این معاملات نام برده است. 

هدف از انجام معامله فیوچرز یا آتی

به طور معمول، معامله‌گران دلایل و اهداف مختلفی را برای انجام معاملات فیوچرز در بازارهای مالی دنبال می‌کنند. در این معاملات در صورتی که معامله به صورت اصولی صورت بگیرد، سوددهی بسیار بالا خواهد بود. نقدینگی و حجم معاملات بالا، امکان استفاده از اهرم‌های معاملاتی و موقعیت سوددهی در جهات مختلف بازار از جمله دلایلی است که معامله‌گران را ترغیب به انجام معاملات فیوچرز می‌کند. 

از این سبک از معاملات میتوان هم در بازارهای صعودی و هم در بازارهای نزولی استفاده کرد و این موضوع یکی دیگر از مزایای این معاملات است. همچنین مزیت دیگر این است که دارایی‌های بسیار متنوعی شامل جفت ارزها، ارزهای دیجیتال، سهام، طلا و شاخص‌های اقتصادی می‌توانند به این طریق معامله شوند. 

سازوکار این معاملات به این صورت است که در صورت تشخیص نزولی بودن بازار پیش رو، معامله‌گران موقعیت فروش ایجاد کرده و در صورت پیش‌بینی روند صعودی بازار، اقدام به ایجاد موقعیت خرید می‌کنند. 

نحوۀ انجام معاملات فیوچرز

سوددهی در معاملات آتی بستگی به دو موضوع دارد. مورد اول قیمتی است که در این لحظه، معامله با آن بسته می‌شود و مورد دوم، نوع نوسانات و تغییراتی است که در مدت مشخص برای قیمت آن دارایی خاص اتفاق می‌افتد. نحوۀ انجام این معاملات به این صورت است که معامله‌گر باید روی یک دارایی مشخص تمرکز کند و نوسانات قیمتی آن را در یک بازۀ زمانی خاص پیش‌بینی نماید. 

اگر این پیش‌بینی از قابلیت اطمینان بالایی برخوردار باشد، معامله‌گر می‌تواند روی قیمت فعلی دارایی، یک معامله از نوع فیوچرز با زمان مشخص انجام دهد. پس از زمان تعیین شده در قرارداد، در صورت افزایش قیمت معامله‌گر سود کرده و در غیر این صورت ضرر کرده است. 

کاربرد معاملات فیوچرز

کاربرد معاملات فیوچرز این است که افراد می‌توانند تنها با پیش‌بینی و تحلیل روند بازار به سود دست پیدا کنند. اگر فرد بتواند از اهرم در معاملات آتی استفاده کند قادر خواهد بود حتی از یک صرافی مبلغی را قرض کرده و معاملات بزرگی انجام دهد. کاربرد معاملات فیوچرز برای ارزهای دیجیتالی که قیمت ثابت ندارند و مدام در نوسان هستند بسیار مهم است.

انواع معاملات فیوچرز

سه نوع معاملۀ آتی وجود دارد که افراد می‌توانند بسته به شرایط و نوع دارایی خود از آنها استفاده کنند.

1. معاملات فیوچرز استاندارد:

در این معاملات بر روی یک قیمت خاص از دارایی موردنظر توافق می‌کنند و یک زمان تحویل مشخص برای آن تعیین می‌کنند. این معاملات یک تاریخ انقضا و یک تاریخ تسویه دارند و از محبوب‌ترین معاملات آتی در بازار مشتقات کریپتو هستند.

2. معاملات فیوچرز با تحویل فیزیکی:

در این نوع از معامله باید در زمان تحویل، دارایی معامله شده به صورت فیزیکی و حضوری تحویل داده شود. کالاهای گرانبهایی مانند فلزات به این صورت معامله می‌شوند و جدا از تاریخ تسویه و انقضا، یک تاریخ تحویل کالای فیزیکی هم در قرارداد وجود دارد.

3. معاملات فیوچرز دائمی:

در این معاملات تاریخ انقضا وجود ندارد و معامله‌گران تا زمانی که کل دارایی یک معامله‌گر از دست برود به معامله ادامه می‌دهند.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی معاملات فیوچرز در بازارهای مالی که نام دیگر آنها معاملات آتی است پرداختیم و دربارۀ کاربردهای معاملات فیوچرز و دلایل معامله‌گران از انجام این معاملات صحبت کردیم. چنانچه قصد ورود به این سبک از معاملات را دارید، نکات مطرح شده در این مقاله را به یاد داشته باشید.